GIẢI QUYẾT LI HÔN KHI MỘT BÊN BỊ BỆNH TÂM THẦN
Chị Nguyễn Thị H (Thanh Hóa) hỏi:
Chị tôi bị tâm thần sau vụ tai nạn và thường xuyên bị chồng đánh đập với lý do chị tôi không thể đi làm. Thương chị, gia đình tôi muốn làm đơn ly dị cho chị. Chị tôi có ly dị được không?
Trả lời:
Thứ nhất: Theo quy định tại Khoản 2 Điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 về Quyền yêu cầu giải quyết ly hôn: “Cha, mẹ, người thân thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ”.
Theo như bạn đã trình bày, chị bạn mắc bệnh tâm thần, không thể nhận thức, làm chủ hành vi của mình và thường xuyên bị chồng đánh đập, gây ảnh hưởng tới sức khỏe của chị bạn. Như vậy, cha, mẹ hoặc người thân của chị bạn có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.
Thứ hai: Tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự
Theo Khoản 1, Điều 22 Bộ luật Dân sự 2015:
“Khi một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án ra quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận giám định pháp y tâm thần”
Theo Điều 376 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015: Quyền yêu cầu tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự, bị hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi
Theo đó, bạn có thể nộp đơn yêu cầu Tòa án tuyên bố chị của bạn bị mất năng lực hành vi dân sự. Kèm theo đơn yêu cầu phải có kết luận của cơ quan chuyên môn và các chứng cứ khác để chứng minh chị bạn bị bệnh tâm thần hoặc mắc các bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình.
Sau khi thụ lý đơn yêu cầu, Tòa án sẽ ra quyết định mở phiên họp xem xét có thể chấp nhận hoặc không chấp nhận đơn yêu cầu tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự. Trong trường hợp chấp nhận đơn yêu cầu thì tòa án ra quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự.
Sau khi có quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự của tòa, bạn có thể nộp hồ sơ ly hôn bao gồm: Đơn xin ly hôn (theo mẫu quy định); bản chính giấy chứng nhận đăng ký kết hôn; bản sao chứng minh nhân dân và hộ khẩu của các bên; quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự; bảo sao giấy tờ chứng minh về tài sản (nếu có yêu cầu).
Vì một bên đương sự mất năng lực hành vi dân sự nên sau khi thụ lý, tòa án sẽ tiến hành đưa vụ án ra xét xử mà không cần hòa giải.
Như vậy, mặc dù chị bạn bị mất năng lực hành vi dân sư nhưng vẫn có thể tiến hành thủ tục ly hôn đơn phương với chồng.